Tweet

Το όνειρο που δεν τρέφεται με όνειρο εξαφανίζεται

15/07/2015

Άρθρο του Μιχάλη Σωτηρίου

 

Οι στιχοπλόκοι και οι ποιητές στην Ελλάδα όλων των χρόνων είναι άπειροι, γνωστοί και άγνωστοι. Έκφράζοντας τις συνθήκες καθημερινότητας. Όπως, αυτούς τους στίχους της Νίνας Ναχμία και μουσική δική του, ο Κώστας Χατζής αφιέρωνε στο Μίκη Θεοδωράκη το τραγούδι:
+
Πές μου τι κάνεις στα μπαράκια και στα πάμπ, εσύ που έπρεπε την πέτρα να τη στίβεις,
στ’ ανούσια παρτάκια βλέπεις βάμπ τον καημό σου στα σφηνάκια να τον πνίγεις.
Το ξέρω, εντάξει, πήρες μάστερ, ντοκτορά, οι «γέροι » σου έκαναν θυσίες να τα πάρεις,
όμως, κανένα αυτό δεν αφορά αν είσαι λόγιος, εργάτης ή μανάβης…

Αλλά και στο παγκόσμιο γλωσσολογικό θησαυροφυλάκιο, υπάρχουν λέξεις ή φράσεις που έχουν καθιερωθεί διαπολιτισμικά μέ διαδικασίες όπως το δάνειο και το αντιδάνειο. Πολλές από αυτές προέρχονται από την ελληνική γλώσσα και άλλες από πρωτόγονες κοινότητες.

Παράδειγμα, η λέξη ταμπού που σημαίνει κάτι το απαγορευμένο έχει τη ρίζα στις Πολυνησιακές γλώσσες. Απαγορευμένο μπορεί να είναι ένα πρόσωπο ή αντικείμενο που αν το αγγίξεις ή το χρησιμοποιήσεις μπορεί να σου προκαλέσει κάποιο κακό. Στην ουσία αποτελεί μια επιταγή της κοινωνίας, μια κοινωνική προκατάληψη, ένας κοινωνικός καταναγκασμός.
Το φετίχ στις πρωτόγονες θρησκείες ήταν ένα αντικείμενο λατρείας. Στην Ευρώπη, πιθανόν, εισήλθε μετά τον 15ο αιώνα μ.Χ. Μέχρι τον 19ο αιώνα αποδίδονταν σε κάθε τι υπερβολικά λατρεμένο. Στα τέλη αυτού του αιώνα τη χρησιμοποίησε ο Γάλλος ψυχολόγος Alfred Binet (1887). Με τον Φρόϋντ το φετίχ

συνδέεται με το φύλο, την έλξη τμημάτων του θηλυκού σώματος, τις σεξουαλικές προτιμήσεις και συμπεριφορά και μπορεί να αποτελεί ένα αντικείμενο-πηγή φαντασιώσεων ευχαρίστησης. Με μία ευρεία προσέγγιση το χρήμα μπορεί να ιδωθεί ως το φετίχ της οικονομίας.
Το Τοτέμ των Ινδιάνων είναι ένα ζώο που εκπροσωπεί ένα πνεύμα. Το τοτέμ του κάθε ανθρώπου σχετίζεται με το χρονικό σημείο της γέννησης. Κάθε τμήμα του έτους ονοματίζεται με ένα ζώο(ινδιάνικο ζώδιο), όπως αρκούδα, χήνα, λύκος, κουκουβάγια, γεράκι, κοράκι, κάστορας, ελάφι, φίδι, σολομός κ.α.

Ο Δρυοκολάπτης είναι το τοτέμ που αντιστοιχεί στη χρονική περίοδο 21 Ιουνίου μέχρι 21 Ιουλίου. Επειδή ο ήχος του ράμφους του πάνω στον κορμό του δέντρου αντιστοιχεί στο καρδιοχτύπι της Μητέρας Γής, θεωρείται ότι τα άτομα που γεννιούνται αυτή την περίοδο είναι ευαίσθητα στο συναίσθημα, αγαπούν με πάθος, εξαρτώνται από τα ανταποδοτικά συναισθήματα των άλλων, χάνοντας συχνά το μέτρο το οποίο χαρακτηρίζει τη δοτικότητά τους στους άλλους.

Το ΑΤΜ (Eι.Τι.εΜ.) μπήκε στη ζωή μας εδώ και αρκετά χρόνια. Μα από τις 27 Ιουνίου 2015, εκτός των οικονομικών, απέκτησε στοιχεία τοτεμικά, φετιχιστικά και ταμπού. Περιμένοντας και καρδιοχτυπώντας στα μισογεμάτα ή άδεια τραπεζικά Α.Τ.Μ. (Άδειο Το Μηχάνημα, σύμφωνα με το ευφυές χιουμοριστικό σχόλιο της Εφημερίδας των Συντακτών) νοιώθεις ότι λείπουν πολλοί άλλοι που θα έπρεπε να ήταν εκεί. Για να δούν τα αποτελέσματα των στάσεων, προτάσεων, αποφάσεων και απαιτήσεών τους. Όπως, το ηγετικό στελεχιακό δυναμικό της Ευρωζώνης μαζί με το διοικητικό, τεχνικο-οικονομικό προσωπικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκτελούσε τις παραγγελίες και αποφάσεις μιάς ανομοιογενούς (όσον αφορά τις προθέσεις και τα συμφέροντα) ομάδας ηγετών χωρών με αποκλίνοντα οικονομικά μεγέθη από το μέσο όρο της Ευρώπης. O οικονομικός-λογιστικός ορθολογισμός παράγει δυστυχία στο ανθρώπινο και κοινωνικό κεφάλαιο αντίστοιχη της οικονομικής αφρόσυνης διαχείρησης των υλικών πόρων και κεφαλαίων. Χρειάζονται θεσμικοί μηχανισμοί αναδιανομής του πλούτου σε μια κοινότητα, όπως η Ευρώπη, όταν η συσσώρευση του πλούτου φτάνει να είναι ανισομερής,για οποιοδήποτε λόγο. Αν σήμερα είχε φωνή ο Αντόνιο Πόρτσα θα τους έλεγε:

Σ’αυτούς πού δέν έχουν περισσότερες δυνατότητες2
είναι δίκαιο να συγχωρούν κάποιες αδυνατότητες.

Στο πλάϊ τους, επίσης, θα έπρεπε να είχαν θέση ξένα και εγχώρια (όλων των τάσεων) κομματικά επιτελεία από το κοινοβουλευτικό φάσμα και τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Που όλα τα χρόνια της κρίσης δεν απέφευγαν τον εμβολιασμό της κοινής γνώμης με φοβικά (κυρίως μικρο-οικονομικά, συντεχνιακά) σοφιστικά αλλά όχι σοφιστικέ ενημερωτικά επιχειρήματα. Με αποτέλεσμα άγονους κοινωνικούς αυτοματισμούς, ομαδοποιήσεις και πολλά λόγια μα λίγες ουσιαστικές πράξεις.

Το πρόβλημα της Ευρώπης, της Ελλάδας(από και προς το εσωτερικό της) αλλά και πέραν του Ατλαντικού και της Μεσογείου, όμως, δεν είναι απλά μόνο το οικονομικό. Το κυρίαρχο πρόβλημα συνεχίζει να είναι αυτό των ιδεολογιών που διέπει την πολιτική πρακτική καθοδήγησης των λαών από τις ηγέτιδες(οικονομικά) χώρες. Παράδειγμα, το διογκούμενο (στην Ευρώπη) μεταναστευτικό όνειρο πολιτών εξαιτίας κακών οικονομικών και πολιτικών-κοινωνικών συνθηκών. Που, θέλουμε δεν θέλουμε, εστιάζουμε ή όχι, αποτελεί ένα σοβαρό ευρωπαϊκό πρόβλημα του αιώνα) δείχνει ακριβώς τι λάθη έχουν κάνει και συνεχίζουν να κάνουν οι πλούσιες χώρες έναντι των λιγότερο πλούσιών ή των φτωχών. Με συνέπειες σοβαρές, οικονομικές, πολιτικές και πολιτιστικές για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

Όσο, στην Ευρώπη η ανακατανομή του πλούτου αντιμετωπίζεται ώς πρόβλημα ενός οικονομοτεχνικού ταμπού και δεν αντιμετωπίζεται ολοκληρωμένα σε παγκόσμιο επίπεδο, τόσο το μεταναστευτικό πρόβλημα θα επηρεάζει καθοριστικά τους πληθυσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ευρωπαϊκή πολιτική-οικονομική πρακτική, αντί να οδηγεί σε φτωχοποίηση τις περιφερειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (και όχι μόνο της Ευρωζώνης) οφείλει να τις ενδυναμώσει οικονομικά με μεταφορά πλούτου από τις κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες. Να συμβάλλουν, έτσι, στην οικονομική ανάπτυξη των περιφερειακών ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ελλάδα) αλλά και τίς χώρες αφετηρίας των εξωτερικών μεταναστών που δε φτάνουν ,ίσως, ποτέ στις χώρες που ονειρεύονται.
Η μυωπική αντιμετώπιση του μεταναστευτικού με απαγορεύσεις και αποκλεισμούς (όταν εισέρχονται στην Ευρώπη) δεν επωάζει μόνο τα αυγά φιδιών, οδηγεί την Ευρώπη σε πολλαπλή κρίση. Άλλωστε, άν ασχοληθούμε με μιά βασική αναδίφηση της Ιστορίας της Ελλάδας και της Ευρώπης, εύκολα θα διαπιστώσουμε τα πολλαπλά μεταναστευτικά ρεύματα που υπήρξαν στον Ευρωπαϊκό χώρο και διαμόρφωσαν( κατά εποχές) την ευρωπαϊκή ανθρωπογεωγραφία, με συρράξεις αλλά και εμπλουτισμό του πολιτισμού και της οικονομικής ισχύος.

Υπάρχουν πράγματα που δε χωράνε στο άπειρο.Θα3
χώραγαν στα χέρια μου αν τα είχα στα χέρια μου.

Σήμερα, η χώρα μας μπορεί με μεγάλη λαϊκή στήριξη να επιταχύνει την πρόοδό της κερδίζοντας αρκετό
χρόνο ώστε να μειωθούν η αναπτυξιακή στασιμότητα, η φτώχεια, η δυστυχία. Χρειάζεται συνεργατισμός σε ιδέες και ενέργειες σε όλους μας. Με με μια νέα ώση αισιοδοξίας των νέων που είχαν αποκλειστεί-παροπλιστεί πρόωρα από την αγορά εργασίας παρά τον πλούτο των ικανοτήτων τους. Χωρίς να κοιτάζουμε στο παρελθόν,χωρίς αλληλοαποκλεισμούς.

______________________________________________________________________________________________________________
1,2,3. Αντόνιο Πόρτσα, Φωνές. Ιταλοαργεντινός συγγραφέας (1885-1968).

Μιχάλης Σωτηρίου

Πληροφορίες άρθρου:

2890 προβολές

Αρέσει σε 172 άτομα